NOTATKI PRZEWODNICZĄCEGO RGSzW
(przedruk)
Wrzesień/Październik 2007
Tematem wiodącym październikowego posiedzenia prezydium (17) i plenarnego (18)
Rady Głównej była strategia szkolnictwa wyższego. Oprócz licznych gości w
dyskusji uczestniczył Minister NiSzW, profesor Michał Seweryński, Sekretarz
Stanu w Ministerstwie NiSzW, profesor Stefan Jurga oraz Podsekretarz Stanu w
Ministerstwie Edukacji Narodowej, Stanisław Sławiński. Wprowadzenia dokonał
profesor Wojciech Mitkowski, zarysowując stan aktualny szkolnictwa wyższego,
jego osiągnięcia oraz braki. Ministrowie nawiązali w wypowiedziach do niedawno
ogłoszonego raportu OECD dotyczącego szkolnictwa wyższego oraz dyskutowanej
propozycji nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i ustawy o
stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie
sztuki. Spraw poruszonych było wiele i trudno byłoby je w formie skrótowej
przedstawić. Z debaty wyłonił się pogląd, że Rada powinna kontynuować dyskusję
na powyższy temat, współdziałając z innymi instytucjami obszaru nauki i
szkolnictwa wyższego. Powinna ona doprowadzić do sformułowania dokumentu:
Strategia, lub wizja, rozwoju szkolnictwa wyższego. Zgodzono się, że problemy
powinny być nie tylko sygnalizowane ale również analizowane pod kątem
konkretnych rozwiązań. Padła propozycja, aby zainteresować Parlament debatą na
ten temat. Jest to niezbędne jeśli chcieć przekonać instytucje ustanawiające
prawo do innowacyjnych rozwiązań. Dyskusja uwydatniła liczne problemy nurtujące
środowisko akademickie oraz dynamikę zjawisk w obszarze nauki i szkolnictwa
wyższego.
Rada zaopiniowała pozytywnie projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii
Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego - Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy
Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zaopiniowane zostały projekty ustaw o zawodach
pielęgniarki i położnej i o samorządzie pielęgniarek i położnych. Rada wyraziła
pozytywną opinię o projekcie rozporządzenia Ministra NiSzW w sprawie warunków i
trybu przyznawania pomocy publicznej na finansowanie współpracy naukowej z
zagranicą oraz o projekcie dokumentu Ministra Edukacji Narodowej dotyczącego
pakietu działań pod hasłem „Wspieranie rozwoju wybitnie zdolnych jako zadanie
władz publicznych”. Zaopiniowanych zostało 14 wniosków uczelni o przyznanie
uprawnień do nadawania stopni naukowych (uchwała 220/2007). Rada wyraziła opinię
co do 5 wniosków uczelni o uruchomienie kształcenia na kierunkach ustanowionych
w trybie art. 11 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, 1 wniosku o
uruchomienie studiów podyplomowych i 5 regulaminów stypendialnych. W związku z
koniecznością wyboru dwóch przedstawicieli doktorantów na lata 2008-2009 IX
kadencji Rady, znowelizowana została uchwała 151/2005 Rady Głównej z dnia 17
lutego 2005 roku (uchwała 221/2007) oraz powołana została Centralna Komisja
Wyborcza (uchwała 222/2007).
Rada przedstawiła Ministrowi NiSzW kandydatury 34 osób na członków Państwowej
Komisji Akredytacyjnej kadencji 2008-2011, pismem z dnia 12 października
bieżącego roku.
Nastąpiły zmiany w Komisji Ekonomicznej Rady Głównej. Przynależność zadeklarował
profesor Sławomir Podlaski z SGGW, który został wybrany przewodniczącym Komisji.
Członkiem Rady, z dniem 1 września 2007 roku, został profesor Józef Nicpoń z
Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, w miejsce profesora Zbigniewa Ślipka,
który objął funkcję rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu.
26 września uczestniczyłem w naradzie rektorów i kanclerzy uczelni artystycznych
w Radziejowicach na zaproszenie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury i
Dziedzictwa Narodowego, Tomasza Merty. Poinformowałem o aktualnej aktywności
Rady, o aktach prawnych, które się niedawno ukazały oraz o losie
przygotowywanych regulacji. Dyskusja rozwinęła się wokół uchwały Rady (128/2007)
przedstawiającej Ministrowi NiSzW propozycję standardów kształcenia
przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, nowelizacji ustawy - Prawo o
szkolnictwie wyższym oraz ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o
stopniach i tytule w zakresie sztuki, a także przyszłości Krajowej Struktury
Kwalifikacji. Wyjaśniłem
i umotywowałem proponowane przez Radę rozwiązania w wyżej wspomnianej uchwale
128/2007, zachęcając do ich zaakceptowania. Najwięcej emocji wzbudzają
propozycje dotyczące kształcenia pedagogiczno-psychologicznego przyszłych
nauczycieli. Jeśli ma ono być dobre, musi być prowadzone w odpowiednim wymiarze
godzinowym, przez kompetentne osoby, w dobrze przygotowanych ośrodkach. Pracę w
zawodzie nauczyciela znajdzie nie więcej niż dwadzieścia tysięcy absolwentów
opuszczających uczelnie w skali roku. Dla tak nielicznej grupy można
zorganizować kształcenie pedagogiczno-psychologiczne w najlepszych ośrodkach
akademickich - oczywiście, przy odpowiednim wsparciu finansowym Ministerstwa
NiSzW. Ponadto, studia nauczycielskie w zakresie dwóch specjalności
niekoniecznie muszą być realizowane w minimalnym wymiarze czasu. Mogą one trwać
dłuższej i powinny być uprofilowane na przygotowanie do przyszłego nauczania.
3 października uczestniczyłem w spotkaniu środowiska naukowego i akademickiego z
Premierem Jarosławem Kaczyńskim, na zaproszenie Ministra NiSzW, profesora
Michała Seweryńskiego. Premier zadeklarował poparcie inicjatywy przechodzenia
profesorów w stan spoczynku oraz przychylność dla środowiska szkół wyższych.
Minister poinformował o bieżącej działalności resortu.
W dniach 12-14 października uczestniczyłem w III Forum dyskusyjnym Parlamentu
Studentów RP, na zaproszenie przewodniczącego, Leszka Cieśli. Hasłem przewodnim
Forum była jakość kształcenia - rola i zadania Samorządu Studenckiego w
kreowaniu jakości w uczelniach. W debacie oraz panelu dyskusyjnym poruszyłem
szereg kwestii dotyczących jakości kształcenia. Ciekawe wypowiedzi oraz żywa
dyskusja utrwaliły we mnie przekonanie o ważnej roli Parlamentu w życiu
studenckim, o zainteresowaniu studentów pogłębianiem wiedzy i umiejętności oraz
o rysującej się perspektywie partnerskich relacji student-profesor, które są
podstawowym atrybutem wysokiej jakości kształcenia.
15 października uczestniczyłem w drugim posiedzeniu plenarnym Centralnej Komisji
do Spraw Stopni i Tytułów (CK) kadencji 2007-2010, na zaproszenie
przewodniczącego, profesora Tadeusza Kaczorka. Z uwagą wysłuchałem referatu
profesora Osmana Achmatowicza, sekretarza CK, na temat nowej koncepcji podziału
na dziedziny i dyscypliny nauki, profesora Tadeusza Szulca, wiceprzewodniczącego
CK, na temat studiów doktoranckich, a także informacji Przewodniczącego o
raporcie NIK. W dyskusji poparłem potrzebę przeglądu nazw dziedzin i dyscyplin i
ich harmonizacji z nazwami kierunków studiów. Wyraziłem pogląd, że sprawy
studiów doktoranckich mogłyby być w gestii Centralnej Komisji. Zadeklarowałem
wolę dalszej współpracy w rozwiązywaniu spraw dotykających obszaru nauki i
szkolnictwa wyższego - co zostało ciepło przyjęte.
Dynamika zmian w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki jest wielka i podąża za
innowacjami w innych sferach życia. To one zmuszają do zmiany stylu nauczania i
prowadzenia badań. Świat współczesny coraz częściej porozumiewa się co do
pryncypiów i wciąga w procesy globalne kraje i społeczeństwa. W takim świecie
nie można pozostawać na uboczu, gdyż nieuchronnie będzie się to wiązało z
wykluczeniem. W tym kontekście rodzi się zachęta do aktywnego uczestnictwa w
Procesie Bolońskim i innych przejawach współpracy i integracji międzynarodowej -
czego wszystkim z okazji rozpoczynającego się roku akademickiego życzę.
Jerzy Błażejowski
|
